درآمدزایی در بازارهای مالی در عین اینکه میتواند بسیار پرسود باشد، چالشهایی هم به همراه دارد. چرا که معاملهگر همواره در حال مقابله و مدیریت احساسات تاثیرگذار در روند معاملاتش است. طمع در فارکس یکی از احساسات قدرتمند انسانی است که به طور مستقیم بر روی عملکرد تریدرها تاثیر میگذارد. متاسفانه، این احساس اغلب سبب میشود که یک معاملهگر خوب به یک معاملهگر نسبتا بد تبدیل شود و یک تریدر بد به یک تریدر افتضاح! در این مقاله به مفهوم حرص و طمع، تاثیرات و همچنین راههای مقابله با آن خواهیم پرداخت.
- ملیکا محمدی
- بدون دیدگاه
5/5 – (1 امتیاز)
5/5 – (1 امتیاز)
طمع در فارکس چیست و چگونه بروز می کند؟
طمع در فارکس به احساس یا تمایل شدیدی گفته میشود که انسان را به طور غیر قابل کنترلی به دنبال ثروت، قدرت و… میکشاند. این احساس به راحتی کنترل هر تصمیم منطقی و اصولی را در مدیریت معاملات فارکس میگیرد با تاثیر مخربش ریسک بسیار زیادی به سرمایه وارد میکند.
طمع به اشکال مختلفی در مسیر حرفهای یک معاملهگر ظاهر میشود. افراط در ترید یکی از تاثیرات مخرب آن است که در آن معاملهگر معاملات زیادی را در مدت زمان کوتاهی شروع کرده و هر بار برای جبران ضرر پیشین معاملهی جدید دیگری را باز میکند که در نهایت به ضرر هنگفتی منجر میشود. نادیده گرفتن مدیریت ریسکهای غیرضروری، پایبند نبودن به برنامه معاملاتی مشخص و نداشتن اصول معاملاتی همواره شما را به سمت پیروی از احساسات سوق میدهد.
تاثیر طمع بر تصمیم گیری معاملاتی
طمع به طور کلی تاثیرات بسیاری مخربی بر روی عملکرد و تصمیمگیری یک تریدر میگذارد. برای مثال، زمانی که معاملهگر بنا بر شرایط و موقعیت، فشار زیادی را متحمل میشود، به جای تحلیل و آنالیز بازار و روند پیش رو، با تکیه بر احساسات تصمیمگیری میکند. در ادامه به چندی از تاثیرات طمع بر تصمیمگیری معاملاتی اشاره خواهیم کرد:
- افزایش تصمیمات احساسی؛
- افزایش ریسک و رفتارهای پرخطر؛
- کاهش سودمندی در بلند مدت؛
- کاهش آگاهی از روند؛
- از دست دادن فرصتها.
یکی از مهمترین ارکان برای یک معاملهگر موفق مدیریت ریسک است. طمع همواره باعث میشود که فرد تصمیمات پرخطری بگیرد که غیرضروریاند. برای مثال، معاملهگر پوزیشنی را باز کرده که تا ضرر قابل توجهی پیش رفته است. در این شرایط به جای یک تصمیم منطقی، به امید تغییر روند معامله را نمیبندد و در نهایت حساب معاملاتیاش را از دست میدهد. همچنین، اغلب افرادی که نمیتوانند با احساس طمع مقابله کنند، به افراط در معاملات رو میآورند و به امید سودهای کلان یکشبه تمام سرمایه خود را به شیوهای قمار میکنند که در نهایت به ضررهای غیر قابل جبرانی ختم میشود؛ به علاوه این شیوه از معامله هیچ سودمندی و رویکرد مثبتی در بلندمدت ندارد.
یکی دیگر از تاثیرات مخرب طمع، کاهش آگاهی و غرق شدن در احساسات است. در این شرایط معاملهگر با پیروی از حدس و گمان، معاملاتش را مدیریت میکند و نمیتواند با نگاهی منطقی و تحلیلگر بازار را رصد کند که بسیار غیرحرفهای و خطرناک است. در بعضی مواقع تاثیر طمع و تمایل شدیدی که به کسب بیشتر و بیشتر سود و ثروت دارید، بهقدری زیاد میشود که شما به راحتی بهترین فرصتها را از سر زیادهخواهی از دست میدهید.
روشهای شناسایی رفتارهای طمع آمیز
حالا که به طور کلی با مفهوم طمع در ترید و تاثیرات آن آشنا شدیم، وقت آن رسیده که قدم بعدی را به سوی بهبود عملکرد برداریم که آن شناسایی رفتارهای طمعآمیز است. سوال این است که چطور قرار است بفهمید این طمع است که معاملات شما را هدایت میکند و تصمیمات مهم را برای شما میگیرد؟ در ادامه به تعدادی از نشانهها جهت شناسایی رفتارهای طمعآمیز اشاره میکنیم:
- احساس سرخوشی غیرطبیعی پس از یک معاملهی سودآور؛
- ریسکهای غیرضروری و بزرگ؛
- ناتوانی در مدیریت شروع و اتمام معامله؛
- گیر کردن در ضرر.
از بهترین روشهای شناسایی رفتارهای طمعآمیز، دنبال کردن نشانهها است. در ادامه به مثالهایی از نشانههای رفتارهای طمعآمیز خواهیم پرداخت:
مثال اول:
به طور کلی احساس خشنودی و هیجان بعد از یک معاملهی سودآور طبیعی است، اما اگر تصور کنید که تنها پس از چند معاملهی کوچک به یک تریدر حرفهای تبدیل شدید و دیگر شکست ناپذیر هستید، دقیقا زمانی است که احساس طمع به آرامی یک مار سمی درون شما رخنه میکند. این اعتماد به نفس کاذب و تمایل به برد باعث میشود که معاملهگر در معاملات بعدیاش با نهایت بیاحتیاطی عمل کند و با ریسکهای بزرگ و غیراصولی، سرمایه و حسابش را به باد دهد.
بدون شک ریسک پذیری لازمهی پیشرفت در بازار است اما در شرایطی به شما کمک میکند که با تکیه بر اصول و استراتژی معاملاتی پیش روید. یکی از نشانههای حضور احساس طمع در تصمیمگیریهای شما، افزایش ریسک غیرمنطقی پس از یک برد کوچک است. در این شرایط، احتیاط را کنار گذاشته و وسوسه میشوید که حجم بزرگتری از سرمایهتان را وارد کنید و با خودتان فکر میکنید که قطعا برد اینبار هم با شما یار است، اما نمیدانید که کلمات شیطانی طمع در گوشتان زمزمه میشود و شما را متقاعد میکند که از برنامهی معاملاتی خود دست بکشید.
مثال دوم:
یکی دیگر از موقعیتهایی که صادقانه میتوانید اقرار کنید که به دام طمع کشیده شدید زمانی است که نمیتوانید به خوبی معاملات خود را شروع یا به اتمام برسانید. برای مثال، نشسته و به چارت خیره هستید، اما نمیتوانید کوچکترین تصمیمی بگیرید، چرا که احساس میکنید یک فرصت بهتر در آن گوشه است؛ اینجا نقطهای است که طمع شروع به صحبت میکند. در حالی که اگر با ذهنیت سالم و منطقی معاملهگری پیش روید، با تامل معاملات خود را آغاز میکنید، فرصت مناسب را درمییابید و بدین ترتیب به برنامهی معاملاتی خود میچسبید.
در نتیجه:
طمع نهتنها شما را به ریسک و خطرهای بزرگ ترغیب میکند، بلکه در یک موقعیت سرتاسر زیان شما را نگه میدارد. شاید بپرسید چطور؟ از آنجا که شما امید دارید بازار و روند به نفع شما بازگردد و در این صورت بتوانید غرور و سرمایهی از دست رفتهتان را بازیابی کنید، اما این اتفاق هیچگاه رخ نمیدهد و رفته رفته آنقدر در آن پوزیشن محکوم به شکست میمانید که طمع در یک لحظه تمام سرمایهتان را از بین میبرد.
استراتژی های کنترل و مدیریت طمع در فارکس
امروزه افراد زیادی وجود دارند که با وجود داشتن یک استراتژی تمیز به اندازهی کافی از عملکردشان رضایت ندارند، زیرا در طلاییترین لحظه که بردشان قطعی است، تحت تاثیر هیولایی به نام طمع قرار میگیرند و فرصتها را خودخواسته از دست میدهند. جای نگرانی نیست، شما میتوانید با تمرین، مطالعه و با کمک استراتژیهایی که در ادامه ذکر میکنیم به سوی کنترل و مدیریت طمع پیش بروید و احتمال موفقیت خود را افزایش دهید.
- صبر؛
- رها کردن؛
- اهداف واقعبینانه؛
- برنامه معاملاتی؛
- ژورنال تریدینگ؛
- مدیریت دقیق ریسک؛
- شناخت و تشخیص سوگیریهای احساسی.
فراموش نکنید که مواردی که در بالا ذکر کردیم از بهترین و کاربردیترین راههای برای بهبود عملکردتان به عنوان یک تریدر است. با ما همراه باشید تا در ادامه به هر کدام از موارد به طور مختصر و مفید بپردازیم:
صبر
صبر صرفا یک مهارت برای منتظر ماندن نیست، بلکه عنصری حیاتی در موفقیت معاملهگران است. تصور کنید فردی همواره در حال تصمیمگیریهای حسابشده و برنامهریزیشده، با احتمال موفقیت بالا است و در مقابل فرد دیگری که میخواهد از هر فرصت پیشآمدهای به سودمندترین شکل استفاده کند، اما میان آنها گیر میکند و از آنجا که فرصت تامل و تحلیلی هم به خود نمیدهد، موقعیتهایش به شکست ختم میشوند. اولین مرحله جهت پرورش صبر آشنایی با مفهوم FOMO یا همان ترس از دست دادن است که ریشهی اصلی تمام تصمیمات عجولانه و طمعآمیز است. به خودتان فرصت بازبینی و مطالعهی بازار را دهید و با دقت پوزیشنهای معاملاتی را مدیریت کنید.
رها کردن
این که همواره در بازار حضور داشته باشید تا معاملات سنگینی را یکی پس از دیگری، بدون سودمندی چشمگیری، شروع کنید چندان پیچیده نیست. اما باید بدانید که رها کردن شاید راه حل مناسبی برای شما باشد تا ذهن خود را پاکسازی کنید. بله، مدتی از بازار و هر معاملهای فاصله بگیرید تا ذهنتان از هر احساس و فشاری دور شود، فرصت تجدید قوا پیدا کند و با نگاهی تازه و قویتر به بازی بازگردد.
اهداف واقع بینانه
چیدن اهدافی غیرواقعی مثل افزایش چندین برابر سرمایه آن هر درعرض یک هفته، چندان منطقی به نظر نمیآید(هرکدام از ما حداقل یکبار چنین تصمیماتی گرفتیم و سرخورده از نتیجه با سماجت ادامه دادیم.) شک نکنید که این لحظات دقیقا زمانی است که طمع به آرامی بر شما چیره میشود. شاید بپرسید پس راه حل چیست؟ اهداف واقعی و قابل دسترس پاسخ سرراستی برای شماست. اهدافی برای خود بچینید که با سبک و برنامه معاملاتی شما همخوانی داشته باشد، ریسک منطقی و قابل مدیریتی برای شما به همراه داشته باشد و شک نداشته باشید که همین سودهای اندک در بلند مدت، شما را به تمام اهدافتان خواهند رساند.
برنامه معاملاتی
یکی دیگر از روشهای موثر جهت مدیریت احساساتی مانند طمع، داشتن یک برنامه معاملاتی ساختارمند و منضبط است که همواره مانند سپری در برابر عوامل مخرب عمل میکند. این برنامهی خوب بایستی شامل چه چیزهایی باشد؟ باید شامل زمان شروع و خروج شما از بازار، قوانین مدیریت ریسک، حد سود و ضرر و… باشد. با تعهد و پیروی از برنامه، شما اصلا فرصت درگیری با طمع را پیدا نمیکنید، چون در حال مدیریت معاملاتتان به موثرترین شکل خواهید بود.
ژورنال تریدینگ
ژورنال تریدینگ یک ابزار ارزشمند برای مدیریت احساساتی مانند طمع است. زمانی که شما تصمیم به ثبت معاملات خود میگیرید به خودتان اجازهی بازبینی دقیقی را میدهید که بهترین شکل نقاط ضعف و قوت، سوگیریها، دلیل شکست و بردتان را نشان میدهد. به این ترتیب رفتهرفته میتوانید الگوی رفتاری مشخصی را در معاملاتتان تشخیص دهید که منجر به تصمیمگیریهای طمعآمیز میشود و در نهایت موفق میشوید از آن پیشگیری کنید.
مدیریت دقیق ریسک
به یک سیستم مدیریت ریسک دقیق بچسبید. چگونه؟ تحت هرشرایطی مقدار مشخص و محدودی از سرمایه خود را وارد معاملاتتان کنید و طی مدتی خواهید دید که چگونه از تصمیمگیریهای عجولانه دست کشیدهاید.
شناخت و تشخیص سوگیریهای احساسی
با شناخت و آگاهی از سوگیریهای احساسی شما میتوانید تصمیمات مطمئن و روشنتری بگیرید. برای مثال، زمانی که بینهایت هیجانزده یا نترس هستید، ممکن است احتیاط کمتری به خرج دهید و همین تاثیر کوچک سبب از دست رفتن موقعیت میشود. هنگام معامله به نشانههایی چون عجله کردن، ریسک غیرضروری و خوشبینی لحظهای توجه کنید، یک قدم به عقب بردارید و با بازنگری دوبارهی موقعیت پیش روید.
ژورنال تریدینگ یک ابزار ارزشمند برای مدیریت احساساتی مانند طمع است. زمانی که شما تصمیم به ثبت معاملات خود میگیرید به خودتان اجازهی بازبینی دقیقی را میدهید که بهترین شکل نقاط ضعف و قوت، سوگیریها، دلیل شکست و بردتان را نشان میدهد.
نقش روانشناسی معامله گری در کاهش طمع
روانشناسی ترید به رفتارها، شرایط احساسی و روانیای اشاره دارد که در تصمیمات تریدر هنگام معامله تاثیر میگذارد. طمع هم یکی از این عوامل تاثیرگذار مخرب است که میتواند به راحتی کنترل را از سوی معاملهگر بگیرد و همچون اسب سرکشی بدون در نظر گرفتن احتیاط پیش برود. اگر قصد دارید دانش کاملتری دربارهی روانشناسی ترید به دست بیاورید بهتر است همین ابتدا مقالهی روانشناسی ترید را بخوانید.
با کمک روانشناسی ترید میتوانید شناخت لازم از خود، احساسات خود، جنبههای مثبت و منفی خود پیدا کنید و با مطالعه، تمرین و استمرار در این روند خود به عنوان یک معاملهگر عملکرد بهتری از خود نشان دهید. جهت مطالعهی بهترین کتابها در زمینهی روانشناسی ترید که به کاهش طمع در معامله کمک میکند میتوانید به مقاله کتابهای روانشناسی ترید مراجعه کنید.
ابزارها و تکنیکهای کاربردی برای مدیریت طمع
در ادامه به تکنیکهای موثری خواهیم پرداخت که به شما در مدیریت طمع کمک میکند:
- تکنیک خودآزمایی(Self-Assessment)؛
- ساخت سیستم پاداش(Reward System).
برای کسب اطلاعات بیشتر راجع به این دو تکنیک، با ما همراه باشید:
تکنیک خودآزمایی
برای خود یک سیستم خودآزمایی بسازید و مانند استادی سختگیر و دقیق حرکات خود را زیر ذره بین قرار دهید.
معاملات خود را با تمام جزئیات اعم از زمان ورود، مقدار حجم، حد ضرر، حد سود و زمان و نتیجهی خروج یادداشت کنید. این اطلاعات را هرروز ثبت کرده و دلایل تاثیرگذار بر نتایج را هم ذکر کنید.
در زمان مشخصی، مانند آخر هفتهها به بازبینی معاملات و اطلاعاتی که از آن دارید بپردازید. آیا خارج از برنامه معاملاتی حرکت کردید؟ آیا تحت تاثیر ترس یا طمع تصمیمگیری کردید؟ آیا فرصتهایی را از دست دادید؟ با دنبال کردن نشانه و الگوهایی که به دست خواهید آورد تصویر ملموسی از معاملاتتان خواهید داشت که به شما در مدیریت و کاهش طمع کمک میکند.
ساخت سیستم پاداش
ساخت یک سیستم پاداش میتواند به کاهش در طمع و رفتارهای طمعآمیز کمک شایان توجهی کند. قوانین پایهی مشخصی برای خود تعیین کنید، برای مثال پیروی از برنامه معاملاتی، با هربار رعایت آن و نزدیک شدن به اهداف روزانه/هفتگی/ماهانهتان میتوانید تشویقی کوچکی به خودتان بدهید. شاید در نگاه اول ساده به نظر بیاید اما برای تعداد زیادی از معاملهگران کاربردی و موثر بوده؛ پس شما هم این شانس را به خودتان بدهید.
شاخص ترس و طمع چیست؟
ترس و طمع دو تن از خطرناکترین دشمنان هر معاملهگر هستند که شناسایی و ارزیابی آنها قدم بزرگی در راه کاهش ضرر و زیانهای مالی است. خوشبختانه در حال حاضر این کار ممکن است و شما با استفاده از ابزارها و شاخصهای ترس و طمع (Fear and Greed) میتوانید میزان ترس و طمع حاکم در بازار را بسنجید و بر این اساس معاملات خود را سامان ببخشید. این شاخصها از عدد 1 تا 100 مورد درجهبندی قرار گرفتهاند، به این صورت که هرچه درجهی شاخص به سوی عدد 0 سوق پیدا کند معاملهگران تمایل بیشتری به عرضه و فروش دارایی خود دارند زیرا قیمتها کاهش پیدا میکند و ارزش کالاها کم میشود، در مقابل هرچه شاخص عددی بیشتر به سوی حرکت کند 100 معاملهگران و سرمایهگذاران تمایل بیشتری به خرید داراییها، ارزها و… از خود نشان میدهند.
این شاخص کمک موثری به معاملهگران میکند تا با استفاده از موج احساسات جمعی بهترین فرصتها را پیدا کنند. اولین شاخص ترس و طمع توسط CNN Business طراحی شد که البته بیشترین کاربرد را در بازار سهام دارد و نسخهی کاملا مشابهی برای بازار فارکس وجود ندارد. با این وجود تریدرهای بازار فارکس میتوانند از شاخصهایی که در MyFXBook ارائه میشود استفاده کنند و اطلاعات لازم را دربارهی احساسات جمعی به دست آورند. اگر علاقه دارید که اطلاعات بیشتری دربارهی شاخصها و ابزارهای تحلیلی در بازار فارکس کسب کنید میتوانید مقالهی اندیکاتور در فارکس چیست را مطالعه کنید.
مثالهایی از تاثیر طمع بر شکست یا موفقیت معامله گران
تا به این لحظه متوجه شدیم که طمع چگونه باعث از دست رفتن موقعیتهایی میشود که پتانسیل سودمندی بالایی دارند، اما باید گفت این موضوع تنها تاثیر منفی طمع نیست، بلکه در بلندمدت میتواند ضررهای جبرانناپذیری به شما بزند که از نو شروع کردن را برای شما دشوار میسازد. در ادامه به تعدادی از تاثیرات طمع بر شکست معاملهگران اشاره میکنیم:
- حسابهای رو به شکست(Blown Accounts)؛
- خستگی روانی؛
- از دست دادن خودانضباطی(Discipline)؛
- عادتهای معاملاتی مخرب.
تا به این لحظه فقط از تاثیر منفی طمع سخن گفتیم، اما باید بدانید که اگر شما بتوانید این تمایل شدید به کسب ثروت را کنترل کرده و در مسیر مناسبی هدایت کنید، شاهد تاثیرات بسیار موثر و خوبی در معاملاتتان خواهید بود.
برای مثال، با کنترل این احساس و تکیه بر استراتژی و برنامه معاملاتی مناسب انگیزه و انرژی زیادی خواهید داشت که به شما در ادامه دادن و معاملهی منظم کمک خواهد کرد. در مقابل زمانی که ندانید چگونه از این چرخهی ویرانگر رهایی پیدا کنید با انبوهی از حسابهای رو به شکست مواجه خواهید شد که چیزی جز خستگی روانی برایتان باقی نمیگذارد. در ادامه شما میمانید و عادتهای مخربی که اجازهی هر حرکتی را از شما میگیرد.
اشتباهات رایج معاملهگران ناشی از طمع
طمع تبعات خطرناک زیادی به همراه دارد که یکی از آنها معاملات بیوقفهی محکوم به شکست است. اغلب افرادی که در دام طمع میافتند دچار افراط در معامله(Overtrading) میشوند، معاملات خود را با ریسک بالا شروع میکنند و هربار برای جبران ضرر پیشین حجم و تعداد معاملات را افزایش میدهند. این قبیل افراد در ادامه دچار افراط در استفاده از اهرم(Overleveraging) هم میشوند و فراموش میکنند که این ابزار همانند یک شمشیر دولبه عمل خواهد کرد و بازار همواره بر وفق مراد آنها پیش نخواهد رفت. در نهایت این روند همانند یک دومینو عمل کرده، اول ضربهی بزرگ و جبران ناپذیری به سرمایه میزند و سپس حساب معاملاتی شما را کال مارجین میکند.
آنچه در مقاله طمع در فارکس خواندیم:
در مقاله طمع در فارکس، به بررسی طمع در معاملات فارکس، اثرات مخرب آن و روشهای مدیریت این احساس عجیب انسانی پرداختیم. طمع، با افزایش تصمیمگیریهای احساسی و ریسکهای غیرمنطقی میتواند تریدر را به سمت ضررهای جبرانناپذیری سوق دهد که گاهی به کال مارجین شدن هم میانجامد. با این حال، راهکارهای موثری که در ادامه توضیح دادیم، مانند داشتن برنامه معاملاتی، مدیریت دقیق ریسک، شناسایی سوگیریهای احساسی و ثبت ژورنال معاملاتی کمک میکند تا تا معاملهگران بتوانند طمع خود را کنترل کنند. همچنین، استفاده از تکنیکهایی نظیر خودآزمایی و ایجاد سیستم پاداش در کاهش رفتارهای طمعآمیز بسیار کاربرد دارند. در نهایت، مقاله به اهمیت روانشناسی معاملهگری در موفقیت بلندمدت تاکید میکند.
اشتراک گذاری
سوالات متداول
آیا میتوان طمع را به طور کامل از معاملات حذف کرد؟
خیر، اما میتوان آن را مدیریت کرد.
نشانههای رفتار طمعآمیز در معاملهگران چیست؟
ریسکهای غیرمنطقی، ناتوانی در بستن معاملات ضررده، افراط در معاملات و احساس غرور و شکستناپذیری پس از یک برد کوچک.
آیا طمع همیشه به شکست در معاملات منجر میشود؟
خیر، در صورت مدیریت صحیح میتوان آن را به انگیزه هم تبدیل کرد.
تریدرهای حرفهای، هرگز بیخیال هزینههای کوچک نمیشوند.
هزینههای کوچک در طول زمان، تبدیل به مشکلات بزرگ معاملهگران میشوند.
